Kaldıraç Nedir

Kaldıraç Nedir

Bir noktası bir yere dayanan ve bir cismi kolaylıkla kaldırmaya yarayan araçlara kaldıraç denir. Büyük ağırlıkları, kolaylıkla ve fazla kuvvet kullanmadan kaldırdıkları için, kaldıraçlar, günlük hayatta en çok kullanılan araçlardandır. Sırık, maşa, bahçe küreği, fındık kıracağı, terazi, makas, tahterevalli hep birer kaldıraçtır. Kaldıraçlara örnek olarak bir sırığı alıp incelediğimizde bir kaldıraçta, başlıca üç önemli nokta görürüz 1 – Kuvvet noktası, 2 – Destek noktası, 3 – Direnç noktası.

Kuvvet noktası, ağırlığı kaldırmak için sırığa basılan noktadır. (A).

Destek noktası, sırığın altına konan destektir (B).

Direnç noktası, ağırlığı kaldıran yerdir (C).

Kuvvet noktasından destek noktasına kadar olan yere (yani A C araşma) kuvvet kolu, destekten direnç noktasına kadar (yani C B arası) olan yere de direnç kolu denir.

Bir kaldıraçta önemli olan, kuvvet kolunun, direnç kolundan çok uzun olmasıdır. Kuvvet kolu, direnç kolundan ne kadar fazla uzun olursa, bir ağırlığı kaldırmak için gerekecek kuvvet, o kadar az olacaktır. Bunu, bir formül olarak, şu şekilde yazabiliriz.

Kuvvet X Kuvvet kolu = Direnç X Direnç kolu Kaldıraç çeşitleri

Kaldıraç, kuvvet ve direnç noktalarının değişik yerlerde olmasına göre adlar alırlar. Üç çeşit kaldıraç vardır

1 – Birinci çeşit kaldıraçlar Kuvvet bir başta, destek ortada, direnç ö-teki başta olan kaldıraçlardır.

Makas, terazi, kayık küreği, bir sandığı yerinden oynatmak için sırıkla yapılan kaldıraç, bu cins kaldıraçlardır.

2 – ikinci çeşit kaldıraçlar Kuvvet (A) başta, direnç (C) ortada, destek (B) uçta olan kaldıraçlardır.

Fındık kıracağı, çekçek arabası bir çeşit kaldıraçlardır.

3 – Üçüncü çeşit kaldıraçlar direnç (Ç) bir uçta kuvvet (A) ortada, destek (B) öbür uçta olan kaldıraçlar, dır.

Maşa, bahçe küreği bu çeşit kaldıraçlardır.

Bu çeşit kaldıraçlar bizim, her işimizde kullanabildiğimiz kaldıraçlardır. Bunlardan başka, her zaman için, kaslarımız ve kemiklerimiz, çeşitli kaldıraçlar meydana getirerek hareketlerimizi kolaylaştırırlar.