Yeraltı Suları Özellikleri
Yağışlar sonucu yeryüzüne düşen suların bir kısmı yüzeyden akarken bir kısmıda yeraltına sızararak depolanırlar veya buralarda akış gösterirler. Bunlara Yeraltı Suları denir. Bu suların kendiliğinden yeryüzüne çıktığı yerlere de Kaynak denir.
- Yeraltı suyunun miktarını
Yağış Miktarı
Yüzeyin Eğimi
Bitki Örtüsü
Zeminin Özelliği etkiler.
Alüvyal Ovalar, Karstik Araziler, Deniz ve Göl Kıyıları yeraltı suyu bakımından zengin alanlardır
Kaynaklar
Kaynaklar yeryüzüne çıkış özelliklerine göre değişirler
Yamaç Kaynakları
Dağ ve vadi yamaçlarında geçirimli tabakanın yeryüzüne çıktığı yerdir.
Fay Kaynakları
Yeraltı sularının Fay Çatlaklarından yeryüzüne çıktığı kaynaklardır. Bazılarının suları derinlerden geldiği için sıcak olur. Buralara Kaplıca, Ilıca veya Çermik denir.
Karstik Kaynaklar
Kalkerli arazilerin çatlaklarından sızan suların toplanıp yeryüzüne çıkmasıyla oluşur. Bu suların en önemli özelliği kireçli oluşlarıdır.
Kaynakları
Özellikle kıvrımlı sahalardaki çanaklaşmış arazilerde 2 geçirimsiz tabaka arasında kalmış yeraltı suyunun çanağın tabanının delinmesiyle çıkan basınçlı kaynaktır.
Gayzer Kaynaklar
Volkanik sahalarda mağmanın etkisiyle yeraltı suyunun sıcak su ve buhar olarak dışarı çıkması ile oluşan kaynaklardır. Denizli-Sarayköy de örneğini görmek mümkündür.
YER ALTI SULARI VE KAYNAKLAR
Yağışlarla yer yüzüne inen suların geçirimli tabakadan yer altına sızarak , yer altında oluşturdukları sulara yer altı suları denir.
Yer Altı Sularının Beslenmesinde Etkili Olan Faktörler
Yağış Miktarı
Yağış türü (Kar yağışları ile beslenme fazla olur.)
Zeminin geçirimliliği ( alüvyal ve karstik alanlarda geçirimlilik fazladır).
Arazinin Eğimi
eğimin az olduğu alanlarda beslenme daha fazladır.
Bitki örtüsü
Yüzeysel akımı engellediği için.
Taban Suyu
Alüvyal ovaların tabanında bulunurlar. Altta geçirimsiz tabaka ile
sınırlandırılmış geçirimli tabaka üzerinde biriken sulardır. Beslenme durumuna göre taban suları bazen yüzeye kadar çıkabilir. Yer altı su seviyesinin düşük olduğu alanlarda ise
kuyu açmak suretiyle bu sulardan faydalanılır
Türkiye Taban Suları Bakımından Zengindir. Ör
Ege Bölgesinin çöküntü ovaları, Konya,Kayseri, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Bursa, Adapazarı gibi.
Kaynaklar
Yer altı sularının tekrar yeryüzüne çıktığı yere kaynak denir.
Sularının Sıcaklığına Göre Kaynaklar 2 Grupta incelenebilir
A-SOĞUK SU KAYNAKLARI
Sularını yağışlarla yeryüzünden alırlar.
Sularının sıcaklığı ve akımları yıl boyunca değişir.
Tabaka Kaynağı (yamaç)
Geçirimli tabakların uç kısmından suların yüzeye çıktığı yerdir.
Vadi Kaynağı
Vadi tabanlarından çıkan kaynaklardır.
Karstik Kaynak (Voklüz)
Kalkerli arazilerde yer yüzüne çıkan kaynaklardır. En fazla Akdeniz Bölgesinde görülür. Ör Düden suyu
Bu kaynakların en önemli özelliği sularının bol miktarda kireç içermesidir.
Kaynağı
Tekne biçimindeki iki geçirimsiz tabaka arasındaki geçirimli tabakaya açılan bir sondaj ile suların püskürerek yer yüzüne çıkmasıdır. Diğer kaynaklardan ayrılan yanı beşeri faktörlerin etkisiyle yer yüzüne çıkmasıdır.
B-SICAK SU KAYNAKLARI
- Sularını mağmaya yakın alanlardan alırlar.
Suları geldiği derinliğe göre sıcak veya ılıktır.
Sularının sıcaklığı yıl boyunca aynıdır.
Akım değişikliği olmaz
Bol miktarda eriyik madde içerir.
Fay Kaynağı
Fay hattı boyunca yeryüzüne çıkan kaynaklardır. Halk arasında bu kaynaklara ılıca, kaplıca,çermik, içme ve maden suları denilmektedir.
Örnek
Manisa (Kurşunlu, Urganlı, Alaşehir, Demirci), Denizli (Pamukkale, Karahayıt,
Sarayköy, Buldan), Kütahya (Simav),Balıkesir (Edremit, Gönen), Sivas (Balıklı Çermik)
gibi merkezlerde vardır. Bu yerlerin ortak özelliği yer yapılarının özelliğidir.
Gayzer Kaynağı
Etkin haldeki volkan dağlarından değişik aralıklarla püskürerek çıkan kaynaklardır. Türkiye’de örneklerine rastlanmaz.
YER ALTI SULARI VE KAYNAKLAR
Yağışlarla yer yüzüne inen suların geçirimli tabakadan yer altına sızarak , yer altında oluşturdukları sulara yer altı suları denir.
Yer Altı Sularının Beslenmesinde Etkili Olan Faktörler
Yağış Miktarı
Yağış türü (Kar yağışları ile beslenme fazla olur.)
Zeminin geçirimliliği ( alüvyal ve karstik alanlarda geçirimlilik fazladır).
Arazinin Eğimi
eğimin az olduğu alanlarda beslenme daha fazladır.
Bitki örtüsü
Yüzeysel akımı engellediği için.
Taban Suyu
Alüvyal ovaların tabanında bulunurlar. Altta geçirimsiz tabaka ile sınırlandırılmış geçirimli tabaka üzerinde biriken sulardır. Beslenme durumuna göre taban suları bazen yüzeye kadar çıkabilir. Yer altı su seviyesinin düşük olduğu alanlarda ise kuyu açmak suretiyle bu sulardan faydalanılır.
Türkiye Taban Suları Bakımından Zengindir. Ör
Ege Bölgesinin çöküntü ovaları, Konya,Kayseri, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Bursa, Adapazarı gibi.
Kaynaklar
Yer altı sularının tekrar yeryüzüne çıktığı yere kaynak denir.
Sularının Sıcaklığına Göre Kaynaklar 2 Grupta incelenebilir
A-SOĞUK SU KAYNAKLARI
Sularını yağışlarla yeryüzünden alırlar. Sularının sıcaklığı ve akımları yıl boyunca değişir.
Tabaka Kaynağı (yamaç) Geçirimli tabakların uç kısmından suların yüzeye çıktığı yerdir.
Vadi Kaynağı
Vadi tabanlarından çıkan kaynaklardır.
Karstik Kaynak (Voklüz)
Kalkerli arazilerde yer yüzüne çıkan kaynaklardır. En fazla Akdeniz Bölgesinde görülür. Ör Düden suyu
Bu kaynakların en önemli özelliği sularının bol miktarda kireç içermesidir.
Kaynağı
Tekne biçimindeki iki geçirimsiz tabaka arasındaki geçirimli tabakaya açılan bir sondaj ile suların püskürerek yer yüzüne çıkmasıdır. Diğer kaynaklardan ayrılan yanı beşeri faktörlerin etkisiyle yer yüzüne çıkmasıdır.
B-SICAK SU KAYNAKLARI
- Sularını mağmaya yakın alanlardan alırlar.
Suları geldiği derinliğe göre sıcak veya ılıktır.
Sularının sıcaklığı yıl boyunca aynıdır.
Akım değişikliği olmaz.
Bol miktarda eriyik madde içerir.
Fay Kaynağı
Fay hattı boyunca yeryüzüne çıkan kaynaklardır. Halk arasında bu kaynaklara ılıca, kaplıca,çermik, içme ve maden suları denilmektedir. Ör Manisa (Kurşunlu, Urganlı, Alaşehir, Demirci), Denizli (Pamukkale, Karahayıt, Sarayköy, Buldan), Kütahya (Simav),Balıkesir (Edremit, Gönen), Sivas (Balıklı Çermik) gibi merkezlerde vardır. Bu yerlerin ortak özelliği yer yapılarının özelliğidir.
Gayzer Kaynağı
Etkin haldeki volkan dağlarından değişik aralıklarla püskürerek çıkan kaynaklardır. Türkiye’de örneklerine rastlanmaz