Bağışıklık Nedir

Bağışık olma hali, muafiyet. Eskiden beri iki olay dikkati çekmiştir. Ölümden az bir zaman sonra insan ve hayvan vücudunda, canlı organizmalarda görülmeyen çürüme olayının meydana gelmesi bazı bulaşıcı hastalıklardan sonra, organizmada bu hastalıklara karşı bir duyarsızlığın belirmesi. Bu duyarsızlık hali bağışıklığı meydana getirir. Bu özellik ya şahsın kendine aittir, buna doğal (tabii) bağışıklık denir, ya da sonradan meydana getirilir, buna da edinsel (kisbi) bağışıklık, denir.

Doğal Bağışıklık

insan ve hayvanların iç ve dış yüzeylerinde milyonlarca mikrop vardır. insan ve hayvan canlı bulundukça vücuttan içeri giremeyen, bu sebeple zararsız olan bu mikroplara (saprofit) denir. Canlı organizmalarda bu mikropların içerlere girmelerine engel olan bir karşı koyma vardır. Bu durum doğal bağışıklığı meydana getirir. Ölümden sonra, organizmanın karşı koymasını kaybetmesi üzerine saprofit olan bu mikroplar, vücudun içine girerek çürüme olayını meydana getirirler.

Doğal bağışıklık, bir hayvan türünün, belli bir mikroba karşı olan bir özelliğidir. insan, hayvanlarda hastalık yapan bazı mikroplara karşı (tavuk kolerası) doğal olarak bağışıktır. Bu bakımdan doğal bağışıklık insanları ya da bir hayvan türünün bütün fertlerini içine alan bir bağışıklıktır.

Edinsel Bağışıklık

Bu hal, doğal bağışıklığın aksine toplu olarak insan türüne ait olmayıp, tamamen şahsın kendine mahsustur. Bazı bulaşıcı hastalıkları geçiren insanlar, o hastalığa bir daha nadir olarak yakalanırlar. Bir hastalığın ikinci bir infeksiyonuna karşı bağışıklığın meydana gelmesi, (edinsel bağışıklık) sonucudur. Çiçek, suçiçeği, kızamık, kızıl, boğmaca, tifo, gibi bazı bulaşıcı hastalıkları geçirenler, uzun zaman, tatta ömürleri boyunca bu hastalıklara bir daha yakalanmazlar. insan ve hayvan organizmaları ile ilgili bu iki bağışıklıktan başka çeşitli durumlarda meydana getirilen sun`î bağışıklık da vardır. Suni bağışıklık aktif ve pasif olmak üzere iki şekilde yapılır.

Aktif Bağışıklık

Bu usulde mikroplar ya da onların toksinleri aşı maddesi olarak kullanılır. Aşı maddesi olarak kullanılan mikroplar ya da onların toksinleri, doku hücrelerini uyartarak, dolayısıyla hastalık yapan tabiî mikropları taklit ederek, organizmanın karşı koyma gücünü çoğaltırlar. Organizmayı, hastalık yapan mikroplara karşı daima uyanık bulundurmak için yapılan bu aşılar, bir hastalığa yakalanma ihtimalleri belirdiği zamanlarda, koruyucu bir tedbir olarak yapılırlar ve ufak dozlar halinde şırınga edilerek bu karşı koyma gücünün artmasına yararlar.

Passif Bağışıklık

Bağışıklık kazanan bir hayvanın serumunun alınarak insan vücuduna şırınga edilmesi ile meydana getirilen bağışıklıktır. Hastalığa yakalanıldığı ve acele bir karışmayı gerektiren hallerde yapılır. Bu bakımdan bu çeşit bağışıklığın koruyucu özelliğinden çok kurtarıcı özelliği vardır