Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Halojen Nedir
Periyodik cetvelde 7A grubunu teşkil eden fluor F, klor Cl, brom Br, iyot I ve astatin At elementlerinin meydana getirdiği sınıf. Holojen, tuz yapıcı anlamına gelir. Çünkü bu elementler çok aktif olup tabiatta serbest halde bulunmazlar. Arz küresinin kabuğunda tuz bileşikleri şeklinde bulunurlar. Halojenler genellikle elektrolitik oksidasyon ile elde edilirler. Astatin, yarılanma süresi çok kısa olan bir radyoaktif element olup çok az miktarda bulunur
Holojenlerin atom ağırlıkları fluordan astatine gidildikçe artar. Atom ağırlığı artışına paralel olarak halojenlerin atomik hacmi, yoğunluğu, erime ve kaynama noktası artar. Atom numarası arttıkça, yani 7A grubunda yukardan aşağıya inildikçe halojenin aktifliği ve elektron ilgisi azalır. Oda sıcaklığında fluor ve klor gaz, brom sıvı ve iyot katıdır.
Halojenler grubunda bulunan her elementin en dış yörüngesinin 7 elektronu bulunur. Bu yüzden elektron almak ve son yörüngeyi sekize tamamlamak isterler. Fluor, halojenlerin en küçüğü ve en aktifidir. Aynı zamanda bütün elementlerin en çok elektro negatif yani elektron almaya arzulu olanıdır. Bütün bileşiklerinde 1- değerlikli olur. Bu grubun diğer elementleri 1- ile 7+ değerlik alabilirler. Metallerle yaptıkları bileşiklerinde daima metalleri yükseltgerler. Oksijensiz bileşiklerinde daima 1- değerliklidirler. Fluor oksijenli bileşiklerinde de 1- değerliklidir
Halojenlerin bileşikleri genellikle iyonik bileşiklerdir. Asitleri ise kovalent bileşiklerdir. Halojenler serbest halde iken çift atomlu, yani F2, Cl2, Br2 ve I2 şeklinde moleküler yapıya sahiptirler. Halojenler kendi aralarında ClF3 BrF3 ve IF7 şeklinde kompleks bileşikler de meydana getirirler.
Halojenlerden fluor, soğutucularda kullanılan bileşiklerin ve diğerlerinin sentezlerinde, diş macunlarında, içme sularında klor, ağartma işlemlerinde, su arıtma tesislerinde, boya ve kimyasal madde imalatında brom, organik bileşiklerin sentezlerinde ve önemli olarak benzine katılan etilen dibromürün hazırlanmasında iyot ise, boya imalatında ve antiseptik olarak kullanılır. Ayrıca Bkz. Fluor, Klor, Brom, iyot
