Adet Kanaması Nedir
Adet Kanaması Kadınlarda doğurganlık döneminde 28 gün 4 hafta ara ile görülen uterustan kan gelmesi olayına adet kanaması menstruasyon veya halk diliyle aybaşı adı verilir. ilk adet kanaması menarche kızlarda ergenliğin başladığı 12-14 yaşlarında görülür ve adetten kesilme menopoz yaşı olan 47-50 yaşlarına kadar sürer
Her ay görüldüğü için adet siklüsü mens-truel cycle denen ve kanama ile sonuçlanan aybaşı, beyindeki hipotalamusun, hipofiz ön lobunun yumurtalıkların ve döl-yatağı iç katının rol aldığı karmaşık bir olaydır. adet kanaması sona erdiğinde kısa bir dinlenme süresinden sonra, ute-rusun iç yüzeyini döşeyen ve endometrium denilen mukoz zarda bazı değişmeler olur. Bazal tabakanın üzerindeki salgı bezlerinin ve kan damarlarının yeniden geliştiği, zarın kalınlaştığı, salgı yapmaya başladığı görülür. Bu arada yumurtalıklarda, yumurta taslağını oluşturan ve folikül adını alan keseciklerden biri hipofiz ön lo-bunda salgılanan folikül stimulan hormonu FSH adını alan hormonun etkisi ile büyümeye, olgunlaşmaya, aynı zamanda bu folikülün çevresindeki granuloza hücreleri de öströjen dediğimiz hormonu salgılamaya başlar
Sonunda adetin 14. günü olgunlaşan yumurta karın boşluğuna atılır ki buna ovulasyon veya yumurtlama denir. Yumurtlamadan sonra yumurtalıktaki folikül, sarı cisim corpus luteum haline dönüşerek lutein hormonu progesteron salgılamaya başlar. Bu hormonun etkisiyle de endometriumda ikinci devre denilen sekresyon devresi luteal phase başlamış clur. Eğer yumurta sperm tarafından döllenecek olursa fertilization endometrium gelişmeye devam ederek desidua şeklinde gebeliğe hazırlanmaya başlar. Eğer yumurta döllenmezse sarı cisim atrofiye
adet fonksiyonunu beynin altında bulunan hipofiz bezi yönetmektedir Hipofizden salgılanan folikül stimulan hormon FSH yumurtayı olgunlaştırmaktadır. Grafikte adetin günlerine göre serumda bulunan miktarı izlenmektedir.
Hipofizin salgıladığı luteinizan hormon LHun kan serumundaki değerleri adetin ikinci devresinde artmaktadır Sıcaklık Bazal temparatür eğrisi adetin ikinci yansında progesteron hormonun etkisiyle artış gösterir. Ovulasyon olmadığında artış da görülmez.
Yumurtalığın yaptığı folikülün hormonu öströjen serumda adet günlerine göre değişik miktarda bulunur Sarı cismin yaptığı hormonun progesteron grafiği Primordial folikül ve adet boyunca gösterdiği değişimler rayarak büzülür, beyaz cisim corpus albi-cans halini alır. Sonunda progesteron düzeyi düşerek endometriumda da sekresyon evresi sona erer ve yumurtlamadan 14 gün sonra adet kanaması başlar. Alyuvarlar, akyuvarlar, dökülen epitel hücreleri ve serviks salgısından oluşan toplam 50 cc. lik adet kanı 2-7 gün içinde kollumdan vaginaya, oradan da dışarıya akar. adet kanının kendine özgü bir kokusu vardır ve pıhtılaşmaz.
Bazı kadınlarda yumurtlama olmadan da adet siklüsü devam edebilir ve adet görülebilir. Bu durumda anovulatuvar sik-lüsten veya adetten anovular menstruati-on söz edilebilir ki kadınlarda kısırlık nedenlerinden biri sayılır.
adet, dönemi ve kanama bozukluklarını belirlemek için yapılan tanımlamalara göre adet görülmemesine amenora, ağrılı adet görmeye dismenora, adet zamanı kanın çok fazla gelmesine menoraji veya hipermenore az miktarda adet görmeye hipomenore, gününden evvel sık sık adet görmeye polimenore, seyrek adet görmeye oligomenore, adet dışı meydana gelen kanamaya ise metroraji adı verilmektedir. iki adet arasında yumurtlama zamanına rastlayan günlerde hafif ağrı ile birlikte görülen kanamaya ara kanaması adı verilir ve yumurtlama belirtisi olarak kabul edilir. Bu sırada bazal temperatür dediğimiz beden ısısının günlük değişimlerini gösteren ısı eğrisinde ufak bir düşüşten sonra adete kadar süren yüksek bir seyir izlenebilir