Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Denge Nedir? Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesinin ve herhangi bir noktaya göre momentlerinin toplamının sıfır olması hali. Denge halinde bulunan bir cismin ivmesi de sıfırdır. Dışarıdan herhangi bir kuvvet etki etmediği müddetçe cisim denge halini bozmaz.
Denge Nedir? Denge Ne Demek?
Bir cismin denge halini bozmaya çalışan kuvvetlere karşı koyan kuvvetler varsa, yani hariçten bir kuvvetin etkisiyle dengesi bozulan cisim, bu kuvvet kaybolduktan sonra tekrar denge haline gelebiliyorsa, bu cismin dengesine kararlı denge denir. Denge, durumu bozulan cisim tekrar ilk denge durumuna gelemiyorsa, bu cismin dengesine de kararsız denge denir.
Düz bir zemin üzerinde duran cisimlerin ağırlık merkezlerinden geçen çekül doğrultusu, cismin dayanma yüzeyinin içinde kalıyorsa, cisim devrilmez italyadaki eğikliği ile meşhür Piza Kulesi bu sebeple halen devrilmeden durabilmektedir. Eğer ağırlık merkezinden geçen çekül doğrultusu dayanma yüzeyinin dışında kalıyorsa, cisim devrilir.
Dengenin Özellikleri Nedir?
Temel tasarım ilkeleri arasında kompozisyonun güç ve ağırlık dağılımını sağlayan en önemli ilkedir. Bazen bazı tasarım elemanları diğer elemanlara göre baskın gelir. Bu durumda elemanların renk, değer, doku, yön, aralık ve ölçülerde değişiklik yapılarak kompozisyon dengelenebilir. Bu gibi durumların yanı sıra kompozisyondaki bazı elemanların eksik ya da fazla olması dengesizliğe yol açar. Genellikle kompozisyonlarda dengesizlik tercih edilmemektedir. Çünkü dengesizlik gözün alıştığı bir durum değildir. Dengesizlik üzerine kurulu kompozisyonlar genellikle gözü rahatsız eder ve gözün kompozisyon içerisindeki dolaşımını zorlaştırır.
Görsel sanatlarda simetrik ve asimetrik olmak üzere iki farklı denge türü kullanılmaktadır. Bu tür dengelerle doğada da karşılaşmak mümkündür. Simetrik denge, karşılıklı denge yani eşitliktir. Genellikle dikey, yatay ve eğik eksende sağlanan simetri, renk, biçim, doku ve değer gibi öğelerin benzer biçim ve konumda yerleştirilmesiyle oluşur. İzleyici üzerinde net, kesin ve sistemli bir tesir bırakır. Kompozisyonun tek düze olmasına neden olabilir. Asimetrik denge ise biçim, renk ve doku gibi öğelerin serbest yerleşimleri sonucunda ortaya çıkan ve eşitsizlik üzerine kurulan bir dengedir. Değişkenliği sayesinde kompozisyondaki tek düzeliğin giderilmesinde büyük önem taşımaktadır.
Karşıtlık dengelemenin olmazsa olmazıdır. Nötr renkler canlı renklerle, karşıtlığı yüksek ton değerleri ara tonlarla, düzensiz biçimler düzenli biçimlerle dengelenir. Ağırlığın merkezde yoğunlaştığı kompozisyonlardan merkezden uzak bir konumda kullanılan elemanlar dengeyi sağlayabilir. Dengelemenin en önemli unsuru konumdur. Elemanların yapılarının yanı sıra kadraj içerisinde konumlandıkları bölgeler önemli ölçüde bir etkiye sahiptir. Merkez ağırlıklı bir kompozisyonda gözü merkezin dışına doğru hareket ettirmek oldukça güçtür. Bu nedenle kompozisyonda kullanılacak olan merkezi ağırlık bir girdap etkisine yol açacaktır.
